Zróżnicowanie pH i składu granulometrycznego osadów dennych Zalewu Zemborzyckiego

zbiornik zaporowy, osady denne, pH, skład granulometryczny

W pracy przedstawiono przestrzenną zmienność pH i składu granulometrycznego osadów dennych płytkiego zbiornika zaporowego- Zalewu Zemborzyckiego, utworzonego na rzece Bystrzycy koło Lublina. Odczyn osadów był we wszystkich punktach obojętny i lekko alkaliczny. Większe zróżnicowanie pH stwierdzono w świeżych osadach w porównaniu do próbek powietrznie suchych. Ogólnie obserwowaną tendencją był spadek pH osadów od ujścia Bystrzycy do zbiornika w kierunku zapory czołowej. W stosunku do początkowego okresu istnienia Zalewu pH obniżyło się, a różnice między wartościami pomiarowymi uzyskanymi w poszczególnych punktach badawczych zawierają się obecnie w węższym przedziale liczbowym. Uzyskane wyniki wskazują na przewagę cząstek pyłowych w składzie granulometrycznym osadów. Odzwierciedla to dominację w zlewni Bystrzycy gleb wytworzonych z lessów i utworów lessopodobnych, czyli typowych utworów o charakterze pylastym. Największy procentowy udział frakcji piasku cechował strefy brzegowe zbiornika poddawane abrazyjnemu działaniu fal, ale głównie w miejscach, gdzie nie ma betonowych nabrzeży, które zapobiegają erozyjnemu działaniu wody. Dużą zawartość piasku stwierdzono także w środkowej części Zalewu wyznaczonej równoległym w stosunku do zapory układem transektów. Świadczy to o akumulacyjnym charakterze tych części zbiornika w odniesieniu do frakcji piasku. Za strefę akumulacji cząstek ilastych można przyjąć fragment Zalewu znajdujący się przy zaporze czołowej. Powstałe tam osady wykazywały największy w porównaniu do pozostałych części zbiornika udział frakcji granulometrycznych o najdrobniejszej granulacji.