Ocena przeciwerozyjnej zabudowy lessowego wąwozu drogowego w Elizówce

erozja, wąwóz d rogowy, zadrzewienie przeciwerozyjne

W pracy przedstawiono osiągnięte efekty po 40-letnim okresie funkcjonowania zabezpieczeń przeciwerozyjnych wykonanych w lessowym wąwozie drogowym w Elizówce kolo Lublina. Projekt zabudowy wąwozu drogowego zakładał zahamowanie rozmywu dna i wprowadzenie roślinności w celu uproduktywnienia erodowanego nieużytku. W dnie wąwozu wykonano 18 niskich grobelek z rdzeniem z desek i kiszek faszynowych, następnie dno obsiano mieszanką traw oraz posadzono drzewa (topola, grochodrzew). W następnych latach rozszerzono gamę gatunków drzew oraz wprowadzono krzewy. Techniczno-biologiczne umocnienie wąwozu okazało się skuteczne. Zabezpieczenia techniczne w postaci niskich grobelek ziemnych, skutecznie chroniły dno przed rozmywaniem i powodowały akumulację materiału glebowego w pierwszych latach kiedy roślinność nic opanowała dostatecznie wąwozu. Dzięki zastosowanej roślinności teren wąwozu został uproduktywniony, a zastosowanie drzew i krzewów o różnym tempie wzrostu sprawiło, że zadrzewienie w badanym wąwozie ma charakter zwarty i wielopiętrowy. Zastosowanie gatunków szybko rosnących (topola, grochodrzew), umożliwiło szybką produkcję grubych sortymentów drzewnych. Celowe okazało się sadzenie razem z gatunkami szybko rosnącymi, gatunków wolniej rosnących i dobrze znoszących w młodości duże zacienienie, ponieważ po usunięciu gatunków szybko rosnących one będą stanowiły osłonę przeciwerozyjną i najwyższe piętro drzew. Obecnie roślinność stworzyła dostateczną osłonę przeciwerozyjną, likwidując zupełnie procesy erozji wodnej w wąwozie. Dodatkowo zwarte zadrzewienie przyczynia się do regeneracji gleby oraz stanowi ostoję dla ptactwa i drobnej zwierzyny łownej w terenie gdzie występuje mała lesistość . Przedstawiony wyżej kierunek zabudowy wąwozu drogowego wydaje się być najodpowiedniejszym dla większości podobnych wąwozów wytworzonych w skale lessowej.